Naast alle fantastische activiteiten die door het Savannah Bay-team zijn georganiseerd voor het lustrum, wachtte eigenaresse Marischka ook een verrassing: een koninklijke onderscheiding! Meer daarover lees je hier.
Links: Joyce Langenacker, de burgemeester van Zeist. Rechts: Marischka Verbeek.
In november 2025 was het 50 jaar geleden dat onze befaamde voorganger De Heksenkelder werd opgericht. We vierden deze 50 jaar feministische boeken in Utrecht met een fantastisch lustrumfestival, Stories of Belonging: een vierdaags programma dat bestond uit een symposium over feministische boekhandels, een nieuwe literaire prijs, een bijzondere literaire avond en ter afsluiting een feestelijke borrel voor alle (oud)-vrijwilligers en andere betrokkenen. We kijken met trots en plezier terug op deze mooie activiteiten, zeker na de maandenlange voorbereiding die eraan vooraf is gegaan. Hieronder vind je onze terugblik, voor als je het feest gemist hebt of nog even wilt nagenieten.
Alle keihard werkende vrijwilligers, gulle donateurs, trouwe klanten, uitgevers, fondsen & andere partners: innige dank voor het mogelijk maken van deze belangrijke viering.
Op 13 november trapten we onze jubileumweek af met het symposium ‘Between Refuge and Refusal’. In een knusse zaal van het Universiteitsmuseum Utrecht werd het symposium geopend door dr. Marijke Huisman met een keynote over de ‘universiteit zonder muren’. Onze eigen Marischka modereerde een panel over vrouwenboekhandels en -drukkerijen met ‘veteranen’ Jane Cholmeley (Silver Moon, UK), Doris Hermanns (Vrouwenindruk, NL en kenner van de Duitse vrouwenboekbeweging) en onderzoekster Catherine Koekkoek (BE). Hierna ging Suzanne van der Beek in gesprek met de ‘nieuwe generatie’ – Inge Frank van Vught, Noah Littel en Tessa Karsten – over hun onderzoek naar deze zelfde geschiedenis. Ter afsluiting werd het archief van de Heksenkelder en Savannah Bay symbolisch overgedragen aan IHLIA en Atria. Als randprogrammering hield PhD-student Fleur Renkema een posterpresentatie,en openende we tijdens de borrel de prachtige mini-expositie over de geschiedenis van de Heksenkelder en Savannah Bay. Het symposium werd erg gezellig afgesloten met pizza’s in Savannah Bay voor de hoofdgasten.
Het hoogtepunt van Stories of Belonging was de literaire avond in de Theaterzaal van de Bibliotheek Neude. Om half 8 gingen daar de deuren open voor een enthousiast publiek. Al snel zat de zaal helemaal vol. Om het literaire verleden van Heksenkelder en Savannah Bay te eren, hadden we vijf schrijvers gevraagd een ode te brengen aan vijf iconische auteurs die van groot belang waren en zijn voor onze winkels en onze communities. Alle optredende schrijvers hebben op hun beurt weer een speciale band met Savannah Bay nu.
Host Janice Deul opende de avond met een prachtige introductie over ons lustrum en hoe de avond eruit zou zien. Minke Douwesz vertelde over leven, werk en betekenis van Andreas Burnier. Vervolgens bracht Simone Zeefuik een poëtsche ode aan Audre Lorde, ondersteund door een stroom aan beelden uit haar leven.
Na de eerste twee iconen was het tijd voor de allereerste Bodnár Lezing (genoemd naar Heksenkelder oprichter Sylvia Bodnár) door niemand minder dan Yael van der Wouden. Zij bracht naar aanleiding van het thema ’tussen schuilplaats en verzet’ een persoonlijk verhaal over haar jeugd gekoppeld aan de kracht van verhalen en literatuur. Hierna volgde het hoogtepunt van de avond, de uitreiking van de Bodnár prijs, de nieuwe literaire prijs van Savannah Bay. Marischka vertelde wat meer over leven en betekenis van ‘voormoeder’Sylvia (1946-2010), wiens familie in de zaal aanwezig was. Winnaar Jasper Albinus kwam stralend het podium op en ontving uit handen van Marischka en Yael het kunstwerk van Lucas Braak en een geldbedrag van 2500 euro (bijeengebracht door donateurs en Savannah Bay).
Vervolgens was het tijd voor de volgende twee iconen. Mariken Heitman gaf een prachtige beschrijving van het belang van representatie van butches (n.a.v. het werk van Leslie Feinberg) en Manon Uphoff las een mooi en actueel fragment van Ali Smith voor.
De tweede prijsuitreiking van deze avond betrof die van onze verhalenwedstrijd ‘Mijn Ode’. Juryvoorzitter en schrijver Renée van Marissing bracht eerst een eigen ode (aan auteur Sarah Kane) en maakte vervolgens de winnaar bekend: Bep Ruting ontving de boekenbokaal en een Savannah Bay boeken-abonnement. Toen ze haar jubelende ode aan Anja Meulenbelt voorlas, hing de zaal aan haar lippen.
Toen was het alweer tijd voor de laatste ode: Edward van de Vendel over Édouard Louis. Het was hartverwarmend met hoeveel liefde en lof hij sprak over zijn favoriete schrijver.
Savannah Bay eigenaar Marischka Verbeek sloot af met een persoonlijke bijdrage over de betekenis van de Heksenkelder en de voorgangers voor de huidige boekwinkel, en bedankte de auteurs die zo persoonlijk hun odes aan de door ons gekozen iconen hadden gebracht.
Bodár-winnaar Jasper Albinus sloot de avond af met een ontroerende en intieme spoken word performance. Dit was een passende afsluiting van een prachtige avond.
Hierna werd er nog lang gezellig geborreld, gesigneerd en nagepraat in het café van de bibliotheek.
Het hele programma is opgenomen, bekijk de avond hier.
Met dank aan de bibliotheek Utrecht.
Alle odes en de tekst van de Bodnár-lezing worden gebundeld in een zine, dat tijdens de boekenweek (maart 2026) uitgegeven zal worden.
Op zondag 16 november werd het festival feestelijk afgesloten met een borrel in onze eigen winkel. Dat was nog een flinke uitdaging, want er hadden zich ruim 100 mensen aangemeld en onze winkel is nou eenmaal niet enorm. Gelukkig mochten we wat meubels in de kapperszaak van onze overbuurvrouw kwijt en was er een heel team aan vrijwilligers komen opdragen om de middag voor te bereiden.
Voordat er gefeest kon worden, was er eerst een verrassing voor Marischka. Zij ontving een koninklijke onderscheiding van de burgemeester van Zeist. Deze onderscheiding droeg zij op aan de ‘voormoeders’: oprichters van de Heksenkelder Dorelies Kraakman en Sylvia Bodnár (beiden al overleden). Zonder hen geen Savannah Bay! Vervolgens ‘ridderde’ Marischka zelf de vrijwilligers Mayke en Astrid, resp. 21 en 25 (!) jaar actief bij Savannah Bay.
Heksenkelder medewerker Irene Dirkes haalde herinneringen op, ‘huisdichter’ Ingmar Heytze droeg voor en Savannah-vrijwilliger Grey Ravelli bracht een persoonlijke spoken word. Daaromheen mini-optredens van de Sirenes, een feministisch koor dat al in de jaren 70 actief was en speciaal voor deze gelegenheid weer bij elkaar was gekomen. Ze brachten onder leiding van Marischka’s hartsvriendin Katja Budde zelfs een speciaal Savannah Bay nummer!
Onder de vele bezoekers waren zowel nieuwe aanwinsten in de Savannah Bay-familie als oude bekenden. Dankzij de mini-expositie en de speciale jubileumzine werden er herinneringen opgehaald.
Deze borrel was een waardevolle en gezellige afsluiter van een zeer geslaagd festival waar we maanden ontzettend hard voor hebben gewerkt. We zijn ontzettend blij dat we dit met jullie hebben mogen delen. Aan iedereen die betrokken was bij de voorbereidingen, uitvoering, of gewoon als bezoeker: heel erg bedankt!
Ter ere van dit lustrum is er een zine gedrukt waarin de geschiedenis van onze winkel te zien is, samen met allerlei archiefmateriaal. Interesse? De zines worden uitgedeeld op onze Nieuwjaarsborrel, donderdag 15 januari.
Behalve in bovengenoemde lustrumzine, is er ook ontzettend veel beeld- en archiefmateriaal uit onze rijke geschiedenis verzameld voor een mini-expositie. Die was te zien tijdens het hele lustrumfestival, maar zal nog één laatste keer te bewonderen zijn op onze Nieuwjaarsborrel.
Ons lustrum is tot stand gekomen dankzij de keiharde inzet van onze vrijwilligers. Van de maandenlange voorbereidingen tot de activiteiten zelf, overal is een groot team aan enthousiastelingen bij betrokken geweest.
Daarnaast willen we graag de fondsen K.F. Hein en Mien van ’t Sand bedanken voor hun steun, en natuurlijk iedereen die een donatie heeft gedaan voor de Bodnár-prijs.
Naast de mooiste Nederlandse en Engelstalige literatuur vind je bij ons de leukste cadeautjes, een uitgebreide selectie aan poëzie en de belangrijkste boeken over LHBTQIA+, genderstudies, dekolonisatie, natuur & klimaat.
